ali inače ne htjedoše nikomu drugomu služiti. Kad
pomno progledamo ovaj seljački program od 1573.,
onda u njem jasno nalazimo zametke idejama XIX.
vijeka ; ne samo dokinuće feudalizma, što ga tek
velika francuska revolucija i krvava godina 1848.
po Evropi urediše, nego i zametke ideje potpune
hrvatske autonomije, koja poznaje samo ličnost
vladarevu kao zajedničku.
Prva vlada seljačka i središte bijaše Stu-
bica. Vrhovni sud bijaše sastavljen od Matije
Gubca, Ivana Pasanca i Ivana Mogaića. Uz ove
izabrano je 12 kapetana kao vojvoda za vojsku po
raznim selima, kao po Brdovcu, Zaprešiću, Pušci,
Podgori, Stenjevcu, Stupniku, Novakima i Pod-
susjedu. Vrhovni vojvoda ukupne vojske bijaše
Ilija Gregorić, čovjek vrlo vješt vojničkim
poslovima svoga vremena.1 On zamisli ratni plan
seljački, plan dostojan i pravoga vojskovodje. Prvo
i prvo pomislio je na saveznike: osim sa su-
sjednim Erdödyjevim kmetovima u Jaski i Cesar-
gradu, on započe pregovore i sa žumberačkim Us-
kocima, te kranjskim i štajerskim seljacima. Ratni
plan sam bijaše ovaj : glavna sila ostaje kod Stu-
bice, gdje je bilo sjedište vlade ; s jednim dijelom
preostale vojske poći će Ilija u Štajersku, da ondje
pobunjene seljake prikupi k sebi. Ovu povećanu
________
1 Ilija Gregorić rodio se u Ribniku kod Ozlja kao frankapanaski kmet. God. 1553. bi zarobljen od Turaka i odveden u ropstvo, no doskora umače i nastani se u Brdovcu ; otale mu pridjev „Pribeg". God. 1567. i opet pade u tursko ropstvo, ali se i drugi puta bijegom spasi. Tahi
mu je oteo vinograd, konje i krave.
Stranica:Hrvatska povijest (1908).djvu/50
Izgled
Ova stranica je ispravljena